1Samuel 14 Songai Pathian Thu

Laingantu | Saya Henry T. Conzo
Date | 29 May 2025

1 Samuel 14

14:1-3 Nikhat ah, tiin thok le zaibang tikcucan rel nuamhnak umlo in, ni-nikhat a rel menma i. Ikhalselai, Israel mite le Filistin mite heh tawng dun tuhin rlring cialep in um tlang cialep i (1Samuel 13:16-17). Jonathan in a ralthuam awhtu hnenah Filistin mite riahbuk ah feh tuhin sawm i. Israel ralkapte heh amahte ralthuam awhtu le a kulsamhnak bawtsahtu bawmtu nai ṭen i.[1] Hetaah, Jonathan heh ralpha ngai in Filistin mite heh tawng ngam de i, tiin ruat thil i. Geba khua ai Filistin ralbawi khai Jonathan in rek awngzo i (1Samuel 13:3). Saul le a ralkap zaruk heh Gibeah khua ah zancam um teng i (1Samuel 14:2). Saul heh Gigal ah um tengah Filistin mite in neh betbo i. Ciamanin, Pathian hnenah bawmhnak ngahtuh ruahsanhnak thawn hibawlhnak sel i. Cia heh Samuel in a rohngai in mawh hluk i (1Samuel 13). Ciahnuam ah, Gibeah khua ah um i. Saul hnenah Suangbawi angki kangbet phurtu (Suangbawi angki siltu) heh, Ahitub ai fapa Ahijah i.[2] A hitub le Ikhabod tu unau i ai, Phinehas ai fapa i. Phinehas ti suangbawi Eli fapa i (1Samuel 14:3). Jonathan in Filistin mite riahbuk ah feh tumhnak thu thawn pehzom dunlo in Phinehas ai fapate hming heh zaimanin tel i ni? Bible in hemi hmingte telhnak sullam relfianglo i. Ikhalselai, Phinehas fapate hming a sullam sik ilesingkhaw:[3] (i) Ahijah tihnak tu, “Pathian ai unaupa” tica i. (ii) Ahitub tihnak tu, “I unaupa heh apah i” tica i. (iii) Ikhabod tihnak tu, “Pathian songlawihnak in Israel zamzo i” tica i (1Samuel 4:21).

14:4-7 Jonathan le a hnenumpa Filistin ralkapte riahbuk ah feh kom: Jonathan in a hnenumpa hnenah, Pathian sanglo tu, Filistin mite riahbuk ah feh tuhin sawm i (1Samuel 14:6). Jonathan in Pathian sanglo tu Filistin mite vumah neh tengteng tuh, tiin ruathnak nailo ai, Pathian in kin bawm thaipang i, tiin ti i. Jonathan sanghnak ah, nehhnak heh Pathian vumah ṭhum sio i. Pathian in bawm ngaingai ilekhaw amahte lamah mi tlawmneu ita inkhai neh tuh thotho tiin sanghnak nai i. Jonathan heh Paul in Rome 8:31 songai relhnak sanghnak bang nai i. Jonathan hnenumpa in khai, Jonathan heh, “Na tumhnak bawntu” tiin, thape i (1Samuel 14:7). Jonathan heh sanghnak thawn kalsuan tum fangin a hnenumpa in dawnkhamlo i. Sanghnak thawn kalsuan tumhnak ah thazang pedunhnak heh thilpha tampui suah thai i. Ikhalselai, thazang pelo, dawnkham tu in thil phalo le thil siava suahpui thai i. Pathian in minungte hmang tuh fangin a hiangah bawmtu, or thazang petu heh umruai de i.[4]

14:8-10 Jonathan in Pathian cu (test) i: Filistin mite hmu tuhin um bawnkhel tuh le, Filistin mite in amahte hnenah kawi tuh in ko ilekhaw, Pathian in nehhnak pezo, tiin ruat tuh, tiin Jonathan in sang i (1Samuel 14:9-10). Gideon in Pathian cu (test) awng ve i: Gideon relhnak bangin Pathian in cangruai khalselai, Gideon in Pathian heh sangsam ai velhnih cu (test) i (Thukhantute 6:36-40). Ikhalselai, Jonathan tu Pathian heh velkhat pah in sang fawm i. Jonathan heh Pathian rinsan ngai ai Pathian heh a thinlung aicanhnak umlo in sang i.

14:11-15 Jonathan in Filistin ralkap kul rek i: Janathan relhnak bangin Filistin mite in hmu thai tuh in um bawnkhel i. Ciafangin, Filistin mite in Jonathan le a hnenumpa heh, “Hetaah kawi tu ih. Thu ning rel tuh nai i ing,” tiin, ko i (1Samuel 14:12). A cungah kin nganzo bangin, Jonathan heh Pathian sang samhnak umlo in velkhat pah Filistin mite heh tawng ai neh dekdo i, Filistin ralkap kul heh hmunkhat ah rek berh i (1Samuel 14:14). Filistin mite tu thin lau in hlawng tlang i. Laipua tian hlin i, tiin Filistin mite lauhnakl larruai i (1Samuel 14:15). Jonathan in Filistin mite heh ralpha ngai in sanghnak thawn tawng i. Ikhalselai, Jonathan in bawn benlohnak hlinhlin heh Pathian in bawn ai, ciami hlinhlin thawm in Filistin mite heh lau tlang roh i.

14:16-23 Filistin mite thinlau in tlan murhmo khiah Gibeah khua ai umtu Saul le a ralkapte in hmu i. Ciafangin, Saul in a ralkapte khim maw khimlo sikfel ruai i. Ciatihin, Jonathan le a hnenumpa umlo khiah Saul in ling i  (1Samuel 14:16-17). Jonathan in Filistin mite riahbuk ah a feh heh a pa rello ai, Israel ralkapte in khai ling tlanglo i. Saul in suangbawi Ahijah hnenah, “Suangbawi kangbet angki hetaah koihtu” tiin, ti i (1Samuel 14:18). “Suangbawi kangbet” tihnak tu, “Urim le Thummim” tihnak lungcianghlim dahhnak i (Luatsuakhnak 28:30). Cen, “Suangbawi kangbet angki koihtu” tihnak heh Bible translation dangdang (NASB, NIV, Kawl, le Halkha Bible te) ah, “Thukham Kuang koihtu” tiin, um i. Saul in suangbawi Ahijah ponli laitakah Filistin ralkapte tu amahte riahbuk ah buai tlang amam i. Ciamanin, Saul in Suangbawi Ahijah hnenah, “Na tlahsan com rihtu” tiin, ti leh thio i (1Samuel 14:19). Hetakhai, “Na tlahsan com rihtu” tihnak ponka heh, Kawl Bible ah tu, “com rih tu” tiin, um ai, Halkha, NASB, le NIV Bible te ah tu, “Na kut heh zuuk leh tusal” tiin, um i. Kumpibawi Saul in suangbawi Ahijah hnenah ponghnak sullam tu, suangbawite in bawn tuhhnak, Urim le Thumnim in i sawn tu, tiin, Pathian daihhnak ling thil tuhin suangbawite in bawn tuhhnak heh com ruai i, tiin, David Guzik in 1Samuel relfianghnak ah ngan i.[5] Saul le a ralkapte heh Filistin mite tawng tuhin feh i (1Samuel14:20). Saul heh Urim le Thumnim in Pathian daihhnak zawtcan ilo hang, ciahnaktah in, ral tawng tikcuca hleng hang ti heh ling fiang i. Hetaah, Israel mite in Filistin mite a tawnghnak heh kumpibawi Saul ai tawlrelhnak ilo ai, Jonathan in Pathian rinsan hnak thawn Filistin mite tawnghhnak sawn i.

Filistin ralkapte buai celcel fangin amahte lala rek dun thliahthlo i. Filistin mite hnenai a ṭangtu Hebru mite le Epharaim tlangvumram ai tlan ai arelhtu Israel mite in Filistin mite ral sunghnak thu a za fangin Saul le Jonathan hnenah ṭangtlang leh i (1Samuel14:21). Mikmesh ah Filistin mite in Israel mite heh neh dekdo awng ai Israel mite heh nuamhmun cangah tlang tlang awng i (1Samuel13:6). Cialai ah Israel ralkap zaimawzah heh Filistin mite hnenah a sungkhan awng bangin ruat thil i. Filistin mite hnenah a koptute heh Kumpibawi Saul konghoihnak daihlo tute khai i thai tuh i, tiin David Guzik in ruahhnak nai i.[6]  Ciatihai, Filistin mite hnenah a koptute heh Saul le Jonathan hnenah lel lehsal i. Ciania ah Israel mite in Filistin mite heh neh dekdo ai Bethaven khua tian hnawh tlang i (1Samuel14:23).

14:24-30 Saul raltawng lakah a ralkapte rongul ruai: Kumpibawi Saul ai thil bawn dan heh a tikcu dikcanglo ngai i. Bawipa bawmhnak in Filistin ralkapte tawng ai cawl tlang ngai i. Ikhalselai, kumpibawi Saul in a ralkapte heh rongul ruai leh thio i (1Samuel14:24). Tupui songah a hleng tlang fangin khuatizu tamngai hmu ai Israel ralkapte in ciami khuatizu heh ai ngam tlanglo. Jonathan in a pa thupe heh dikcanglo i tiin ruat i. Ral tawnghnak ah thazang kul i, rongul cu ilo tiin, ruat ai khuatizu heh ai i (1Samuel14:27). Kumpibawi Saul ai khuaruah le Jonathan ai khuaruah bang dunlo. Jonathan in Pathian rinsan kul canah sanghnak thawn Filistin mite tawngai neh. Pathian bawmhnak thawn Filistin mite ral a tawng can ah, kumpibawi Saul in, suangbawi Abijah heh Pathian daihhnak zawt ruai. Ciahlaiah, ral tawng nia a ralkapte rongul ruai.

14:31-35 Israel ralkapte sathi ai tlang: Israel ralkapte in Filistin mite heh Aijalon tian hor tlang i. Israel ralkapte tu rikam ze manin a ralte hnenai suthnak tuu le kawlpawte heh ro aia thi thawn ai tlang i (1Samuel 14:32). Pathian in Noah hnenah sathi ai tuhlo in Dan bawt awng i (Sempanhnak 9:4). Kumpibawi Saul ai tikcu hmuthiamlo ngai in thupe hnak manin israel ralkapte Pathian pehnak Dan bal tlang i. Saul heh tikcu lingthiamlo ngai in a ralkapte caah khuakhang khalselai, hnuataber ah fim thiam leh i. Pathian hmaiah suallohnak tuhin kawlpaw le tuu hibawl sel tuhhmun puleng tiang sah leh i (1Samuel 14:35).

14:36-40 Pathian hnenah zawt ai Pathian in sawnlo: Kumpibawi Saul in Filistin mite tawng tuh heh Pathian ronlo in a ralkapte feh ruai tum thio i. Ikhalselai, suangbawi in Pathian zawt hmasa tuh i sing, tiin ti (1Samuel 14:36). Hemi can dungai suangbawi tu suangbawi Eli tesinfa, Phinehas fasin Ahijah i (14:3). Saul in suangbawi relhnak thu sang ai Pathian daihhnak zawt i (1Samuel 14:37). Isarel mite heh amahte suangbawi tein Pathian daihhnak zawt fangin Urim le Thummim in zawt de i (Luatsuakhnak 28:30, Mipum siarhnak 27:21, 1Samuel 28:6; Ezra 2:63, Nehemiah 7:65). Pathian daihhnak zawt khalselai, Pathian in zaikhai sawnlo i (1Samuel 14:37). Hetaah, Pathian daihhnak heh kumpibawi in zawt maw, suangbawi Ahijah in zawt, tihnak a fiang in larlo i. Kumpibawi in zawt ilekhaw, Pathian thupehnak bangin bawnlo tica i. Ciafangin, Kumpibawi Saul in Pathian hmaiah mawhhnak naitu heh amah le Jonathan i maw, ihlahle Israel ralkapte mawh sawn i tiheh ling thil tuhin Pathian hnenah zawt lehthio i (1Samuel 14:39-40). Kumpibawi Saul ai khuakhang dan heh amah nuam bangbang in khuakhang i. Israel mipui in khai kumpibawi Saul heh, “Na nuam bangbang in bawn tu” tiin, a thil bawn tumhnakte heh lungkhim pui tlang i (1Samuel 14:40).

14:41-46 Saul heh a thukhamhnak bangin bawn leh hlonglo: Israel ralkapte mawh i maw, ihlahle kumpibawi le a fapa Jonathan mahhnak i? tihnak heh Pathian hnenah zawt ai Pathian in sawnlo i. Ciamanin, Saul in Pathian heh, “Zaimanin i sawnlo i si, Urim le Thummim in i sawn tu hram” tiin, zawt leh thio i. A cungah kin nganzo bangin Urim le Thummim tihnak tu Pathian daihnak zawthnak i. A velhnihhnak a zawt fangin tu a fiah deuhin zawt hang i: “Kaimah le i fapa Jonathan sual ilekhaw Urim in kin sawn tu lai, Israel mite sual ilekhaw Thummim in kin sawn tu, tiin fiangngai in zawt i. Urim in sawn manin Jonathan le Saul tu mimawh ah cang i (1Samuel 14:41). 1Samuel 14:24-46 songai thu heh ling thiam harngai thu pakhat i. Hnuataber fangin Filistin mite heh ralpha ngai  a tawngtu Jonathan heh mawhhnak bawntu ah cang i. Saul ai thukhamhnak bangin Jonathan heh rek tuar kul dinhmun ah um i hang (1Samuel 14:44). Ikhalselai, Israel mite in Jonathan rek tuhlo in a nungmi Pathian hmingin thukham bawn tlang i. Hetaah, Saul thil bawnhnakte heh Pathian in bawmhnak ilo bangin ngaisung thil i. Ikhalselai, Jonathan bawnhnak tu Pathian in bawmhnak tiin, Israel mite in ti tlang i (1Samuel 14:45). Saul heh Bawipa hmingin thukham a bawnhnak bangin khim ruai lehsallo i. Ciahnuaah, Israel mite in Filistin mite heh hnawh nawnlo i (1Samuel 14:46).

14:47-48 Hetaah, Kumpibawi Saul in khuahacangah ral tawng ai neh ṭio dehnak thute ngan i. Samuel in Saul heh kumpibawi dinhmun in hnawlhnak thu relzo hnuaah Pathian in Saul heh khua tampui neh ruai thotho lai i.

14:49-51 kumpibawi Saul ai fapatetu, Jonathan, Ishavi, le Malkhishua te i ai, a fanu hmingtetu, Merab le Michal i. Hetaah, Saul ai fapa hmingte heh amah thawn ral tawng ai amah thawn thi tlang tute hming ian ngan khum ti i.[7] Kumpibawi Saul nun song hmuahhmuah Filistin mite heh tawng i. Samuel hnenah Saul a hleng tuh fangin Bawipa in hetin ti i: I minungte uktutuhin Saul heh thau pawh tulai, Saul in israel mite heh Filistin mite kut songin hupohim tuh tiin, ti i (1Samuel 9:16).Thupui in ruatphate: 1Samuel khanpui 14 songah Israel kumpibawi Saul ai khuakhang dan heh, bawn tuh tikcucanlo ah thilte bawn ai,  thupui in buaipui tuhhnak thu heh buaipui sawnlo in, thupui in buaipui tuhlohnak sawn buaipui i. Jonathan le a hnenumpa in ralpha ngai le Pathian rinsan ngai in Filistin mite tawng ai a neh tengah, Ahijah heh Suangbawi kangbet a hnenah koih ruai i (1Samuel 14:18). A sullam tu, Pathian daihhnak ling thil tuhin Urim le Thummim in zawt tica i.[8] Saul heh Pathian bawmhnak thawn a ral Filistin mite a neh teng ah Pathian daihnak zawt tuhin tawlrel i. Kumpibawi Saul in Israel ralkapte cawl ngai in ral tawng tengah rongul ruai leh thio i. Cen, Saul in Israel ralkapte lak ah mawhhnak a naitu sihnak manin, ralpha ngai in Israel ral, Filistin mite a tawngtu, a fapa Jonathan thi tuhhnak ah cang ruai i. Israel kumpibawi Saul heh tikcucan lingthiamlo ngai in khuakhang ai, thil a bawn tumhnakte khai dikcanglo ngai i.


[1] David Guzik, https://enduringword.com/bible-commentary/1-samuel-14/.

[2] Zanniat Bible 2018 ah, “Suangbawi angki awhtu” tihnak heh, Bible translation dangah, “Suangbawi angki siltu” tiin um i.

[3] Phinehas fapate hming sullam relhnak heh, “MySword” tihnak, Hebru le Greek pon relfianghnak songai i. https://www.mysword.info/download-mysword.

[4] Mosi bawmtu ah Aaron hmang i. Cen, Mosi naper bawmtu tuh Israel mite songin hotute ril ruai i. Ciabangin, Joshua konghoihnak ah khai, Phinehas le hotu uapa dangte ril i. Thukham Thar sanah, Paul khai a vak hmun cangah rualpui thawn vak vivo i.

[5] Daid Guzik, https://enduringword.com/bible-commentary/1-samuel-14/.

[6] Ibid.

[7] Matthew Poole, A Commentary on the Holy Bible, Volume 1, (Banner of Truth Trust, 1968).

[8] Suangbawi kangbet tihnak songah Urim le Thumimim tihnak lung cianghlim dah i (Luatsuakhnak 28:30). Cen, “Urim le Thummim” tihnak tu Pathian daihnak zawt fangin hmang dehnak i (Luatsuakhnak 28:30, Mipum siarhnak 27:21, 1Samuel 28:6; Ezra 2:63, Nehemiah 7:65).

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *