Laingantu: Henry T Conzo
Date: Monday, 08 September 2025
James 1: Cuhnak harsahnakte heh neh tum tu
James laikuat tu James in laivum khuaha cangai umtu Jesuh Khrih a cosangtu mite (Jesuh cosangtu Israel mite a rel nuam deuhhnak bangin um i), hnenah kuathnak lai i (1:1). James laikuat khanpui pakhathnak ai relnuam hnakbe tu sangtu mite in cuhnak tawk fangin Pathian bawmhnak in tuar ben tuhhnak i. Ciatihin, sanghnak lamah puitling nun nai vivo tuh tihnak heh thupuiber in nganhnak i (1:4).
Cuhnak harsa tuar napui kho ngai in a ding bentu heh mi hmuifu i. Cuhnak a neh ben manin Pathian ai thukham ciahnak nunhnak sui lukhuk ngah tuh i (1:12). Cuhnak a tawk fangin Pathian mawh hluk tuhhnak ilo i. Zaiman tifangin Pathian tu sualsawm thilh ilo ai, amah in khai minungte sualso awnglo i (1:13). Pathian amah lungkhimhnak in semsuahhnak a minungte vumah phatlohnak cuhnak hleng ruai awnglo i (1:18). Sualsohnak hamthok ruaitu tu taksa hiamhnak i (1:14). Taksa hiamhnak heh minung thinlung songah nau bangin pai ai a suahpui hnak tu sualhnak i (1:15). Ciatihin sualhnak in thihhnak ah hlenpui i. Sangtu mite nunhnak ah Pathian tumtekhnak hlenpui benlotu thute heh lon sek tuh hnak i. Ciahnaktahin, thinlung songai khum ciahnak Rauhla thazang pe thaitu thu sawn heh kho ngai in awh tuhhnak sawn i (1:21).
Thutlangpui:
- I. Vaicanghnak (1:1)
- II. Cuhnak in puitling nun nai ruai i (1:2-11)
- A. Cuhnak heh sanghnak in neh tuhhnak i (1:2-4)
- B. Thinlung kalhkaklo in sawngen tuh (1:5-8)
- C. Mah ihnak vumah ang tuhhnak i (1:9-11)
- III. Cuhnak le sualsohnak (1:12-18)
- A. Cuhnak neh fangin Pathian hmuifu cohnak i (1:12-13)
- B. Sualsohnak tu taksa hiamhnak in hleng ruai hnak i (1:14-15)
- C. Pathian in minungte hnenah phalohnak hleng ruai delo i (1:16-18)
- IV. Linghnak thilpha heh bawn tuhhnak i (1:19-27)
- A. Rauhla aothaitu sawn heh kho ngai in awh tuih (1:19-21)
- B. Linghnak heh bawnsuak tum tu rori ih, Pathian in hmuifu pe tuh i (1:22-25)
- C. Pathian cosangtlak biahnak (1:26-27)
Hliakhlaih hnak:
1:1 James laikuat ngantuJames in laivum khuahacang ai umtu sangtu mite hnenah laikuat hnak vaicanghnak.
1:2-4 Cuhnak in puitling nun nai ruai i: Cuhnak heh sanghnak in neh ben fangin tuarben hnak hleng ai, puitling nung naitu cang ruai i.
1:5-8 Fimhnak i kul i, tiin a ruat duntute in thinlung kalhkak hnak nailo in Pathian hnenah ngen tuseh. Thinlung kalhkak in ngen ilekhaw zaikhai ngah tuhlo i.
5:9-11 Mifarahte Pathian bawmhnak in lian ilekhaw ang tuseh. Miliante farah lehsal ilekhaw angtu thotho seh. Zaiman tifangin lianhnak tu papar bangin voi leh thai vual i.
5:12-15 Cuhnak le sualsohnak: Cuhnak harsa tuar napui kho ngai in a ding bentu heh mi hmuifu i. Cuhnak a neh ben manin Pathian ai thu kham ciahnak nunhnak sui lukhuk ngah tuh i (1:12). Cuhnak a tawk fangin Pathian mawh hluk tuhhnak ilo i. Zaiman tifangin Pathian tu sualsawm thilh ilo ai, amah in khai minungte sualso awnglo i (1:13). Sualsohnak hamthok ruaitu tu taksa hiamhnak i (1:14). Taksa hiamhnak heh minung thinlung songah nai bangin pai ai a suahpui hnak tu sualhnak i (1:15). Ciatihin sualhnak in thihhnak ah hlenpui i.
5:16-18 A phami le a semkhimmi tu vang cung Pathian hnen in hleng hnak i. Pathian lungkhim hnak in semsuah hnakte i sing. (Rel fianghnak), Pathian lungkhimhnak in semsuahhnak a minungte vumah phatlohnak cuhnak hleng ruai awnglo i.
1:๐๐ ๐๐ก๐ฎ๐ญ๐๐ค ๐ฉ๐จ๐ง๐ค๐ ๐ก๐ฆ๐๐ง๐ ๐ข๐ง ๐ฌ๐๐ฆ๐ฌ๐ฎ๐๐ก ๐ก๐ง๐๐ค ๐ฆ๐ข๐ง๐ฎ๐ง๐ ๐ญ๐ ๐ข: Amah ai lungkhimhnak in semsuahhnak ising ai kinmah semsuahhnak ah thutak ponkam hmang i. Hetih imanin a semsuah hnak thil hmuahhmuah lakah kinte tu thai hmasaber bang ising.
๐๐ฅ๐ข๐๐ก๐ก๐ฅ๐๐ข๐ก ๐ก๐ง๐๐ค: Pathian ponka hmangin sem suah hnakte ising. Jesuh sangtu heh Pathian ponka sang ising (John 6:29). Ciami a dikcang mi (or) thutak a i mi Pathian ponka sang heh, Pathian ponka in semsuah hnak minung ising. Ciabang sanghnak naitute heh, thai hmasaberโ bang i, tiin, san teh i.[1] Thukham Hlun thuanthu sik ilesingkhaw, โthai hmasaberโ tinuamhnak sullam tu, Pathian in amah ca tuhin ril hnak.[2]
5:19-21 Pathian tumtekhnak hlenpui benlo tu thute heh lon sek ai, thinlung songai khum ciahnak Rauhla thazang pe thaitu thu sawn heh kho ngai in awh tuih.
1:๐๐-๐๐ ๐๐ก๐ข๐ง๐ซ๐๐ฐ ๐ก๐ง๐๐ค๐ข๐ง ๐๐๐ญ๐ก๐ข๐๐ง ๐๐๐ข๐ก๐ณ๐๐ฐ๐ง๐ ๐๐ข๐ง๐ ๐๐๐ฅ๐ก๐ง๐๐ค ๐ณ๐ข๐๐ณ๐ ๐ฌ๐ฎ๐๐ก๐ฉ๐ข๐ฅ๐จ ๐ข: I ithnak u le naute, he thu heh hih tu ngio ih: aisusu khai linghnak lam ahcen zualrang tu ilai pong tuh le thinrawhnak lam ahcen hnuakfual tu ih. Minung ai thinrawhnak in Pathian ai tumtekhnak dikcang heh hlehsuah thil lo i.
๐๐ฅ๐ข๐๐ก๐ก๐ฅ๐๐ข๐ก ๐ก๐ง๐๐ค: Thudikcang Pathian ponka sangtute in,[3] kin thinraw hnak heh Pathian hmudan (or) Pathian hlirdan ai, โdingfelhnakโ nun, suahpi lo i.
1:๐๐ ๐๐จ๐ก๐ง๐๐ค ๐๐ก ๐ก๐ฅ๐๐ง๐ฉ๐ข๐ญ๐ฎ ๐ญ๐ก๐ข๐ง๐ฅ๐ฎ๐ง๐ ๐ฌ๐จ๐ง๐ ๐๐ข ๐ค๐ก๐ฎ๐ฆ ๐๐ข๐๐ก๐ง๐๐ค ๐๐ก๐ฎ๐ญ๐๐ค ๐ฉ๐จ๐ง๐ค๐ ๐ก๐๐ก ๐ง๐ ๐๐ข ๐ญ๐ฎ ๐ฌ๐๐ฐ๐ง ๐ข๐ก: Ciamanin ningdulkul le a rimmi ziaza pha lo hmuahhmuah heh lon tusek ih. Pathian hnenah ap dun tu ilai thinlung songai khumciahnak ning rauhla aothaitu thu heh kho ngai in awh tu ih.
๐๐ฅ๐ข๐๐ก๐ก๐ฅ๐๐ข๐ก ๐ก๐ง๐๐ค: Thinlung songai khumciahnak ning rauhla aothaitu thu heh kho ngai in awh tu ih (v. 21b). Thinlung songai khum ciahnak thu a tinuamhnak tu, sangtu mite thinlung songai Pathian ponka โ Jesuh Khrih sang tu ih โ timi, cosang zohnak, sangzo hnak rel nuam hnak i ai, ciami a sang tu hmuahhmuah in aohnak ngah i. โAohnakโ tihnak pongfang heh, thinlung aohnak, tasa aohnak, rauhla [4] aohnakโ tiin, huapkau in ruat thil i.
5:22-25 Linghnak heh bawnsuak tum tu rori ih, Pathian in hmuifu pe tuh i.
5:26-27 Hmurka (ponka) sup benlo lekhaw, sanghnak manin zuamhnakte heh alovang ah cang tuh i. Pathian cosangtlak biakhnak tu: (i) farah rimsu le hmaitong te, harsahnak le tuarhnak ah a kilkhawltu, (ii) sualhnak ah niat dun ruai tuhlo in mah veve kilkhawl dun bentu i.
[1] Thai hmasaber โbangโ tiin, Zanniat Bible 2018 ah, โbangโ tihnak pongfang tello i. Ikhalselai, Mirang Bible ah, hetin ngaan i, โwe might be a kind of firstfruits of all he created.โ
[2] Exodus 23:19; Leviticus 23:10; Nehemiah 10:35; Deuteronomy 18:4; 26:10; Ezekiel 44:30
[3] Pathian in bawn tuseh tiin, kin daihsak hnak tu Jesuh Khrih sang i. Ciami Pathian ponka sangtute, tiin, kin rel nuam hnak i.
[4] Zanniat Bible 2018 ah โrauhlaโ tiin a ngaan hnak heh, NASB ah, โwhich can save your soulsโ tiin, le NIV Bible ah, โwhich can save youโ tiin, ngaan i.


