Ruth 2-3 | Ruth pasal naithil tuh heh Naomi in tawlrelsak

Laingantu | Saya Henry T. Conzo
Date | 07 May 2025

Ruth laibu 2-3 songah Ruth le Boaz tawkdun thokhnak thute i. Boaz le a thizomi Naomi pasal Elimelech songkhat dunhnak thu in hamthok i (Ruth 2:1). Cen, Ruth fangkaa si tum ai Naomi thawn thu rondunhnak i (Ruth 2:2). Ruth heh lao ah fangkaa si i, ciami lao naitu tu Elimelech pasal Boaz i (Ruth 2:3). Ruth in lao naitu heh Boaz i, tiin, lingcialo bangin um i. Boaz khai a lao ah feh i. Cen, Boaz in Ruth heh a lao ah fangkaa si a hmu fangin, a lao napertute hnenah zawt i. Boaz in Ruth heh a minung ngaingai hmuawnglo khalselai a thu heh lingciazo bangin ruat thil i (Ruth 2:10-12). Cen, Boaz in a lao napertute hnenah Ruth heh zohsuam tuhlo in rel i (Ruth 2:15-16). Ruth in Boaz lao ai thil canghnakte heh Naomi hnenah rel sio i. Hnuataber ah Naomi in Ruth heh Boaz nupui tuhin tawlrel sah i.

Ruth le Boaz tawk dunhnak thu le Naomi in Ruth le Boaz nai dun tuhin tawlrel sahhnak thute heh a tlangpui thu in khanhnih in khan thil i.

(1) Ruth le Boaz tawkdun hnak thute (Ruth 2).

(2) Naomi in Ruth heh Boaz nupui tuhin tawlrel sah (Ruth 3).

2:1-23 Ruth le Boaz tawkdun dan: Ruth khanpui pahnih heh Boaz thu relhnak in hamthok ai, Naomi pasal (Elimelech) songkhat larruai hnak in ham thok i (Ruth 2:1). Ciaben fangin a thu pehdunlo in Ruth in fangkaa si tumhnak thu heh Naomi hnenah ruah ai, Naomi in khai heh feh ruaihnak thu i (Ruth 2:2). Ciatihin, Ruth heh lao pakhat ah fangkaa si feh ai, ciami lao tu Boaz ai lao i (Ruth 2:3). Ruth laibu 2:1-3 songai Boaz heh a thizo mi Naomi pasal, Elimelech songkhat i hnak larruai i. Cen, Ruth faangka si hmun lao naitu heh Boaz i hnak larruai fawn i. Boaz in a lao ai fangkaa situ Ruth thu heh zingzoi i (Ruth 2:5). Boaz hnenumpa in Ruth thu heh Boaz hnenah rel . Ciafangin, Boaz in Ruth heh a pumpui tawk hlanah a tu in lingciazo i (Ruth 2:11). Hetaah Boaz in Ruth thu a lingcia tihnak tu, Ruth in aram, a miphun, le a biahnakte hlum sio ai, a thizotu a pasal ai nu (Naomi) hlun in, Judah miphun le a biakhnak heh hlun siohnak thu a rel nuamhnak i. Boaz in a hnenumte hnenah Ruth heh zohsuam tuhlo in, le a lao fang athnakte khai heh Ruth in khulpha um tuhin fangvui heh tlawmneuneu hlum ruai zianzo i (Ruth 2:15-16). Boaz heh Pathian thupe phatak neu in hlun i. Pathian in Moses hnenah, Ning lao rong ning khawm fangin a tangsunte heh langsio mahih, mi-farah nautate hrangah hluptu ih”, tiin, Pathian hmuifu heh cotlang siaso tuhin thu peawng i (Suangbawilaibu 19:9; 23:22; Danpesalhnak 24:19). Ruth heh, fangka a sihmun Boaz ai lao in tlung ai inn a hleng fangin Naomi hnenah fangka a sihmun ai thil canghnak (Boaz a mah vum ah a pha dan) te heh rel i. Ciafangin Naomi in khai, a pasal awng Elimelech le Boaz heh songkhat dunhnak thu relve i. Cen, Naomi in Ruth heh hmun dang ah feh nawnlo in Boaz lao ian ah feh tuhin forh i (Ruth 2:18-23).

Thupui in ruatphate:

Ruth laibu khanpui 2 songai tumtekhnak heh ngaihven ilesingkhaw, Boaz heh Elimalech songkhat ihnak larruai ai Ruth le Boaz tawk dunhnak thu heh thupui in larruai fawn i. Ciami thute heh nganbet vivo nga sing. Ruth laibu ngantu in Ruth le Boaz a tawkdun hlanah, “a thizo mi Naomi pasal Elimelech le Boaz heh songkhat dun” tiin, ngan i (Ruth 2:1). Ciatihin a ngan ben thiah fangin, Ruth in fangka situh thu Naomi thawn ruahdun i. Cen, Ruth fangkaa si fehhnak heh Boaz ai lao tiin lingcia in feh ilo ai, lao pakhatkhat ah fehhnak i (Ruth 2:2-3). Ikhalselai, Naomi in Boaz thu Ruth hnenah a relhnak thu (Ruth 2:20), le Boaz in Ruth thu a lingciahnak thu (Ruth 2:11) te hliakhlaih fangin, Ruth laibu gantu in, “Ruth 2:1” heh, Boaz, Elimech innsang, le Ruth pehzom dunhnak thu heh thupui larruaiin nganhnak i, tiin, ngaisung thil i.

Boaz heh milian le mi upattlak i, tiin, Ruth laibu ngantu in Boaz ihnak heh larruai i (Ruth 2:1). Ruth laibu songai Boaz thu sik ilesingkhaw, Boaz heh Hebrew nunphung (or) Moses Dan phatak in hlun i. Cia heh hlir dan phunhnih in hlir thil i.

(i) Pathian in Moses hnenah, Ning lo rong ning khawm fangin a tangsun te heh langsio mahih, mi-farah nauta te hrangah hluptu ih”, tiin, Pathian hmuifu heh cotlang siaso tuhin thu peawng i (Suangbawilaibu 19:9; 23:22; Danpesalhnak 24:19). Boaz in Moses hnen ai Pathian thu peawng hnak bangin Ruth vumah pehzom i. Boaz in a lo naperte hnenah, “fang heh tlawmneu in phok tu ih lai Ruth khultuh in hluptu hrim ih” tiin, ti i (Ruth 2:16).

(ii) Boaz in Ruth a hoi fangin amahte miphun dan in bawntuhhnak hmuah bawnsio i (Ruth 4:1-12).

Naomi in Ruth hnenah, “Boaz heh kin songkhat i” tiin rel: Ruth Fangka si ben inn ah a hlengleh fangin Naomi in Ruth heh, aisu lo ah feh i si? tiin zawt i (Ruth 2:18-19). Ruth in khai Boaz lo ah fehhnak thu rel i (Ruth 2:20b). Naomi in Ruth hnenah Boaz heh a pasal Elimelech songkhat ihnak thu relve ai (Ruth 2:19b). Boaz in relhnak bangin Ruth heh Boaz lao ian ah fangkaa situh in Naomi in khai Ruth heh relve i (Ruth 2:22). Zaimanin Elimelech le Boaz pehzom dunhnak thu heh Ruth laibu ngantu in larruai nuam i ni? Ruth laibu ngantu ai tumtehnak heh lingfiah thillo khalselai a cangthilthai berhnak thu tu, “Pathian heh hlaidang nailo Pathian ihnak hmuhsakhnak” tiin lang thil i. Elimalech heh Judah ram Bethlehem khua mi (Ruth 1:1) i manin, Judah miphun tiin, ruat thil i. [1] Judah heh a tesinfate kumpibawi cang tuhin hmuifu cohnak i (Sempanhnak 49:10). Ciantihin, Boaz nupui Moab miphun Ruth heh kumpibawi anu (grandparent) ah cang i (Ruth 4:22).

Ruth heh Boaz in hoi tuhin, Naomi in tawlrelsah (Ruth 3)

Ruth laibu khanpui 3 hnak songah, Ruth heh Boaz nupui cang thiltuh in Naomi in Hebrew nunphun dan hlun in tawlrelsak siohnak thute i (Ruth 3). Ruth in khai heh Naomi in tawlrelsak hnak bangin bawnsio ve i. Boaz in khai heh Hebrew nunphung hlirdan in Ruth ai tumtekhnak hmuahhmuah heh lingthiam sak fawm ai, Ruth ai tumtekhnak bawtsak tuhin thu tiam i (Ruth 3:1-18). Boaz in Ruth hnenah, “Na daihhnak hmuahhmuah na bawtsaksio tuh ing” (Ruth 3:11) tiin, thu tiam ai, thu a tiamhnak bang in Boaz in Ruth hrangah bawtsaksio i. Ciaheh, Boaz in Ruth ai tumtekhnak heh zawt betlo in, “Na daihhnak hmuahhmuah na bawtsak tuh sio ing” tiin, thu tiam i. Ponfang dang deuh in rel ilesingkhaw, Boaz in Ruth heh “nupui tuh in na hoituh tengteng ing” tiin, thu tiam bawn i. Ruth laibu khanpui 3 songah thupui ngai in larruai nuamhnakte tu, (i) Boaz heh a thizomi Naomi pasal Elimelech songkhat ihnak. (ii) Cen, Ruth heh Boaz in hoi tuhin tawlrelhnak thute heh thupui ngai in larruai i. (iii) Ruth heh Boaz nupui cang tuhin tawlrel dante heh Hebru nunphung danin tawlrel tlang, ti heh Ruth laibu khanpui 3 hnak ah thupui ngai in lar ruai fawn i.

3:1-5 Naomi in Ruth heh Boaz nupui tuhin lampui bawnsah:  Naomi in Ruth heh, “I fanu, inn ce tuhin le nunnom tuhin na tawlrel sah tuh ing” tiin, ti le Boaz thawn hoidun thil tuhin tawlrel sah tuhhnak heh rel i (Ruth 3:1). Cen, Boaz thawn songkhat dunhnak thu rel i (Ruth 3:2). Ciatihin, a rel hnak tu, Hebru nunphung dan in Boaz heh Ruth hoi tuhhnak pervo naitu dinhmun manin i. Moses Dan ah, “Unau hnih hmunkhat ah umkhawm ai pakhat tu fapa nailo in thi lekhaw a nupui heh a songkhat siarlo pasal dang nai thillo i; a pasal unau pa in hoitu seh” tiin, um i (Danpesalhnak 25:5). Naomi in Ruth heh thianghlim ruai i. Cen, Boaz ling tuhlo in a lao ah feh ruai i. Ciatihin, Boaz thawn itkawm thiltuh dan lampui hmuh i. Ruth in khai Naomi ai lam hmuhhnak bangin bawnsio i (Ruth 3:3-6). Zan a khim fangin Ruth heh Boaz ke hiangah, Boaz silhnak pon lik in it i (Ruth 3:7). Zan seulai fangin Boaz in a ke hiangai ittu Ruth heh, “aisu i si?” tiin, zawt i. Ruth in, “Ruth ing, na songkhat ngaingai ing ai, i tlantu tuh i si, na ponhmur neu i thuap tuve” tiin, ti i (Ruth 3:8-9). Naomi ruaihnak bangin Ruth in a bawnhnakte heh Hebrew nunphung umdan in hlir ilesingkhaw, “a thizo mi na unaupa ai nupui ing, i hoi tu” ti ca i. Ciatihai, Hebrew nunphung hlir dan heh phunhnih in rel thil i. (i) Hebrew nunphung ah “nupang pakhat in pasal silhnak pon lik in it” tihnak sullam tu, “huptu nailo ing, nangmah in ihup tu” tinuamhnak i.[2] (ii) Pahnihhnak tu, a cungah kin nganzo bangin, Moses Dan ah, “Unau hnih hmunkhat ah umkhawm ai pakhat tu fapa nailo in thi lekhaw a nupui heh a songkhat siarlo pasal dang nai thillo i; a pasal unau pa in hoitu seh” tiin, um i (Danpesalhnak 25:5). Ciamanin, Naomi in Ruth bawntuhhnakte heh a semkhim neu in relsio, tiin, ngaisung thil ising. Zaiman tifangin Ruth – Moab miphun – in Hebrew nunphung heh lingsiolo thai i. Boaz in Ruth hnenah, “songkhat it ngaingai i si, midang rillo in kaimah i ril si, zaikhai laumah na daihhnak hmuahhmuah na bawttuh ing” tiin, thu tiam i (Ruth 3:11). Boaz in Ruth thil bawnhnak heh a cungai kin nganzo bangin, Hebrew nunphung dan in lingthiam ngai in, Ruth hoi tuh thu heh, “Ruth! he tihin thil na bawnhnak na tumtekhnak tu zai i?” tiin, Boaz in Ruth heh thu zawtlo pah in hoituh heh a kul dan bangin pervo langsio tuhin thu tiam ve i (Ruth 3:11-13). Boaz in Ruth heh hoi tuhin thutiam bawn i. Ikhalselai, velkhat pah in hoi tumlo ai, amah hnakin songkhat nongdeuh, heh ron hmasa i (Ruth 4:1-6). Hebru nunphung fehdan in tawlrel i.[3] Boaz in Ruth heh a hiangah it i, tikhiah mi in ling tuh daihlo manin Ruth tu zing khuavar hlan ah tho i (Ruth 3:14). Cen, Boaz in Ruth heh fang hanhnih tluk pe i. Cen Ruth tu inn ah tlung ruai i. Inn a hleng fangin Boaz thawn thil canghnakte hmuahhmuah rel sio i. Naomi in Ruth heh thin muangneuin um tuhin thape i. Cen, Boaz heh um tuh menmalo i, tiin ring i (Ruth 3:15-18).

Thupui in ruatphate: Boaz in Ruth heh nupui tuhin hoi tuhhnak Naomi in tawlrel dante le Boaz in Ruth hoi tuhhnak pervo a lang tumdante heh Hebrew nunphung dan rori in thil bawn tlang i, ti heh Ruth khanpui pathum songah thupui ngai in larruai i. Cen, a nung Pathian bialo tu Moab nupang Ruth heh a miphun, a khua, a ram, a nunphung hlum ai Judah nunphung hlunin innsang nai tuhdan tawlrel Naomi tawlrelhnak bangin bawnsio ve i.

Thupui deuh in ruat pha:

(i) Naomi in Ruth heh Boaz ke lam ai pon lik in Boaz hiangah it ruai (Ruth 3:4).

(ii) Ruth in Boaz heh, “Na pon hmurneu i thuap tuve” tiin, tihnak heh Boaz in Ruth heh, “Pasal dang silo i si. Na daihhnak na bawt tuhsio ing” tiin thu tiam cih. (Ruth 3:11). iii) Ruth heh Hebrew nunphung hlun i (Ruth 3:7-9).


[1] John J. Davis, & John C. Whitcomb, te nganhnak, A Commentary on Joshua – 2 Kings: From Conquest to Exile. tihnak laibu sangah khai Boaz heh Judah hin tiin ngan ve i.

[2] Zanniat Bible 2018, footnote, OT page, 327.

[3] Hemi thute tu Ruth khanpui 4 songai thu nganhnak songah semkhim deuh in siar thil i.

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *